Evaluación del nivel de salud mental positiva en pacientes diagnosticados de esquizofrenia, atendidos en la comunidad.

Autores/as

Resumen

Introducción: Cuando hablamos de Salud Mental Positiva, nos referimos al concepto de bienestar y a las habilidades para adaptarse a la adversidad, siendo necesario prestar atención a la positividad. Nuestro estudio, se basó en el modelo multifactorial de salud mental positiva de Lluch configurado por 6 factores: Satisfacción personal, actitud prosocial, autocontrol, autonomía, resolución de problemas y autoactualización y habilidades de relación interpersonal. Objetivo: Evaluar el nivel de salud mental positiva en pacientes diagnosticados de esquizofrenia atendidos en la comunidad.

Método: Se trata de un estudio con diseño descriptivo transversal. Para medir la Salud Mental Positiva de los pacientes diagnosticados de esquizofrenia, se utilizó el cuestionario de Salud Mental Positiva de Lluch y se realizó una evaluación global y de cada uno de los seis factores. Se recogieron variables sociodemográficas y clínicas y se realizaron análisis descriptivos y correlacionales.

Resultados: La muestra estuvo formada por 226 participantes. La puntuación media del cuestionario de Salud Mental Positiva fue de 83,38. Se observaron diferencias estadísticamente significativas en relación con variables sociodemográficas y clínicas tanto a nivel global como en los 6 factores de Salud Mental Positiva.

Conclusión: Las mujeres presentan niveles más elevados de Salud Mental Positiva que los hombres y los pacientes con peor funcionamiento obtuvieron una mayor Salud Mental Positiva, de lo que se deduce, que un buen funcionamiento no es un requisito indispensable para presentar una buena salud mental positiva. 

Biografía del autor/a

Eva María Luján Luján, Benito Menni CASM. Hermanas Hospitalarias del Sagrado Corazón de Jesus

Soy Enfermera en Salud Mental, hasta hace 7 meses, estaba trabajando en un Centro de Salud mental de Adultos, en las Hermanas hospitalarias del Sagrado Corazon de Jesus. Desde el mes de noviembre estoy trabajando de Coordinadora de Enfermeria en el Hospital infantil de los hermanos de Sant Joan de Deu, en la  la UTE Acompanya'm, que forma parte del Area de psiquiatria infantil.

Nuestra unidad es pionera en España y atiende a niños menores de 18 años, con trastornos mentales, que tienen añadida una elevada vulnerabilidad social, familiar y clinica. 

Estoy postulando para doctora. Este es mi último año. 

Citas

Jahoda M. Current concepts of positive mental health. Basic Books, editor. Joint commission on mental health and illness monograph series. 1958; 1:172.

World Health Organization. Salud mental: Un estado de bienestar [Internet]. World Health Organization; 2014 [cited 2019 Sep 10]. Available from: https://www.who.int/features/factfiles/mental_health/es/

Diener E. Subjective well-being: The science of happiness and a proposal for a national index. American Psychologist. 2000;55(1):34–43.

Ryff CD. Psychological well-being and health: Past, present and future. Psicologia della Salute. 2016;7–26.

Lee C, Keyes M. Social Well-Being*. Social Psychology Quarterly. 1998;61(2):121–40.

Mantas Jiménez S. Sentido de coherencia, resiliencia y salud mental positiva en los profesionales del Sistema de Emergencias Médicas [Internet]. 2017 [cited 2020 Jun 25]. p. 202. Available from: http://hdl.handle.net/10803/406045

Mantas Jiménez S, Juvinyà i Canal D, Bertran i Noguer C, Roldán Merino J, Sequeira C, Lluch-Canut MT. Evaluation of Positive Mental Health and Sense of Coherence in Mental Health Professionals [Internet]. Revista Portuguesa de Enfermagem de Saúde Mental. 2015 [cited 2020 Nov 3]. p. 34–42. Available from: http://hdl.handle.net/2445/144634

Casullo MM, Solano AC, Brenlla ME. La evaluación del bienestar psicológico en adultos. Acta Psiquiátrica y Psicológica de América Latina. 2001;47(4):316–24.

Vaillant GE. Positive mental health: is there a cross-cultural definition? World Psychiatry. 2012 Jun;11(2):93–9.

Gancedo M. Psicología Positiva: Posible futuro y derivaciones clínicas. Psicodebate Psicología, Cultura y Sociedad. 2009; 9:15–26.

Laura M, Perugini L, Solano AC. Psicología positiva: Análisis desde su surgimiento. Vol. IV. 2010.

Seligman M. PERMA and the building blocks of well-being. Journal of Positive Psychology. 2018 Jul 4;13(4):333–5.

Seligman M, Csikszentmihalyi M. Positive Psicology. An Introduction. American Psycologist. 2000;55(1):6–14.

Lluch-Canut MT. Construcción De Una Escala Para Evaluar La Salud Mental Positiva [Internet]. Universitat de Barcelona, editor. Construcción de una escala para evaluar la salud mental positiva (Tesis doctoral). Barcelona; 1999 [cited 2017 May 15]. Available from: https://www.tdx.cat/handle/10803/2366#page=1

Lluch-Canut MT. Evaluación empírica de un modelo conceptual de Salud Mental Positiva. Salud Mental. 2002;25(4):42–55.

Lluch-Canut MT. Construcción y análisis psicométrico de un cuestionario para evaluar la salud mental positiva. Psicología conductual = behavioral psychology Revista internacional de psicología clínica y de la salud. 2003;11(1):61–78.

Kirkpatrick B, Messias E, Harvey PD, Fernandez-Egea E, Bowie CR. Is Schizophrenia a Syndrome of Accelerated Aging? Schizophrenia Bulletin vol. 2008;34(6):1024–32.

American Psychiatric Association (APA). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-IV-TR. 4th edition. American Journal of Psychiatry, editor. American Psychiatric Association. Washington DC; 2000.

Lluch-Canut MT, Puig-Llobet M, Sánchez-Ortega A, Roldán-Merino J, Ferré-Grau C, Albacar-Riobóo N, et al. Assessing positive mental health in people with chronic physical health problems: Correlations with socio-demographic variables and physical health status. BMC Public Health. 2013 Oct 5;13(1):1–11.

Aas IM. Global Assessment of Functioning (GAF): Properties and frontier of current knowledge. Annals of General Psychiatry. 2010; 9:11.

Cronbach LJ. Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika. 1951 Sep;16(3):297–334.

IBM SPSS Statistics. Armonk, NY: IBM Corp.; 2017.

Boletín Oficial del Estado. Ley Orgánica 3/2018, de 5 de diciembre, de Protección de Datos Personales y garantía de los derechos digitales. [Internet]. Boletín Oficial del Estado (BOE). 2018 [cited 2021 May 25]. Available from: https://www.boe.es/buscar/doc.php?id=BOE-A-2018-16673

Myin-Germeys I, Delespaul PAEGEG, Devries MW. Schizophrenia Patients Are More Emotionally Active Than Is Assumed Based on Their Behavior. Schizophrenia Bulletin. 2000 Jan 1;26(4):847–54.

Miguel Ruiz MD. Valoración de la Salud Mental Positiva y de los Requisitos de Autocuidado, en pacientes hospitalizados diagnosticados de Esquizofrenia, según la Teoría de Enfermería de Dorothea Orem (Tesis doctoral) [Internet]. Barcelona: Universitat de Barcelona; 2014 [cited 2018 Feb 15]. p. 291. Available from: http://hdl.handle.net/2445/56453

Albacar-Riobóo N. Atenció d’infermeria a la cuidadora principal de persones amb esquizofrènia: Valoració dels requisits d’autocura i de la salut mental positiva [Internet]. TDX (Tesis Doctorals en Xarxa). Universitat Rovira i Virgili; 2014 [cited 2020 Jul 26]. p. 250. Available from: http://www.tdx.cat/handle/10803/294732

Lluch-Canut MT, Puig-Llobet M, Sánchez-Ortega A, Roldán-Merino J, Ferré-Grau C. Assessing positive mental health in people with chronic physical health problems: correlations with socio-demographic variables and physical health status. BMC Public Health. 2013;13(1):1–11.

Granholm E, Ben-Zeev D, Fulford D, Swendsen J, Joel S. Ecological Momentary Assessment of social functioning in schizophrenia: Impact of performance appraisals and affect on social interactions. Schizophrenia Research. 2013;145(1–3):120–4.

Hurtado-Pardos B, Moreno-Arroyo C, Casas I, Lluch-Canut T, Farrés-Tarafa M, Roldán-Merino J, et al. Positive Mental Health and Prevalence of Psychological Ill-Being in University Nursing Professors in Catalonia, Spain [Internet]. Vol. 55, Journal of Psychosocial Nursing and Mental Health Services. [cited 2019 Sep 4]. Available from: www.encuestafacil.com.

Puig Llobet M, Sánchez Ortega M, Lluch‐Canut M, Moreno‐Arroyo M, Hidalgo Blanco MÀ, Roldán‐Merino J. Positive Mental Health and Self‐Care in Patients with Chronic Physical Health Problems: Implications for Evidence‐based Practice. Worldviews on Evidence-Based Nursing. 2020 Aug 6;17(4):293–300.

Sequeira C, Carvalho JC, Gonçalves A, Nogueira MJ, Lluch-Canut MT, Roldán-Merino J. Levels of Positive Mental Health in Portuguese and Spanish Nursing Students. Journal of the American Psychiatric Nurses Association. 2019;26(5):483–92.

Teke C, Arabaci LB. The validity and reliability of Positive Mental Health Scale/Pozitif Ruh Sagligi Olceginin Turkce gecerlilik ve guvenilirligi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2018 Jun 15;19(S1):21–9.

Sánchez-Ortega MA, Puig-Llobet M, Lluch-Canut MT. Programa d’Intervenció Psicosocial d’Infermeria (PIPsI) per a potenciar la Salut Mental Positiva i l’Autocura [Internet]. Dipòsit Digital de la Universitat de Barcelona. Barcelona; 2015 [cited 2019 May 2]. p. 35. Available from: http://diposit.ub.edu/dspace/handle/2445/116403

Descargas

Publicado

29-12-2021